Τρίτη 10 Ιουλίου 2012

Βουλιάζουμε αλλά δεν αλλάζουμε!


Το μοτίβο είναι γνωστό. Την επαύριον της εκλογικής του νίκης, ο νέος πρωθυπουργός, περιχαρής, συγκινημένος και, φυσικά, με αίσθημα απερίγραπτης ευθύνης, αναγγέλλει στον ελληνικό λαό την πρόθεσή του να κάνει ό,τι δεν έκαναν οι προκάτοχοί του - να προβεί σε τολμηρές τομές, να «γυρίσει σελίδα».

Ο Κ. Καραμανλής θεώρησε την εκλογή του το 2004 ως «καθαρή αξίωση για πολιτική αλλαγή». Ο Γ. Παπανδρέου εξέλαβε τη νίκη του το 2009 ως εντολή «αλλαγής πορείας» της χώρας. Τα αποτελέσματα τα είδαμε. Ο ένας έφερε τη χώρα στο χείλος του γκρεμού, ο άλλος την έσπρωξε λίγο παραπέρα...

Δεν αναμένονταν να παρεκκλίνει από αυτή την παράδοση ρητορικής μεγαλοστομίας ο Α. Σαμαράς. «Θα κάνουμε τα πάντα για να σωθεί η χώρα μας και να παραμείνει σε ευρωπαϊκή τροχιά», ανέφερε στην πρώτη ομιλία του στο υπουργικό συμβούλιο. Παρόμοιες δηλώσεις έκαναν και οι δύο άλλοι πολιτικοί αρχηγοί που στηρίζουν την κυβέρνησή του.

Να τους πιστέψουμε; Αν είμαστε αφελείς ή αμνήμονες, ναι. Αν διατηρούμε την πολιτική μας εγρήγορση, όχι. Η χώρα έφτασε στην πύλη εξόδου από την ευρωζώνη και με ευθύνη του κ. Σαμαρά. Ποιος δεν θυμάται την εμπρηστική ρητορική του κατά του Μνημονίου; Ποιος ξεχνά την καιροσκοπική και αποστασιοποιημένη στήριξη που παρέσχε στην κυβέρνηση Παπαδήμου; Ποιος δεν βλέπει ότι οι παλαιοκομματικοί πολιτικάντηδες της ΝΔ που έχρισε υπουργούς – οι άνθρωποι, δηλαδή, που έχουν σημαντική ευθύνη για την πορεία της χώρας προς τη χρεοκοπία – δεν μπορούν να κάνουν κάτι που ποτέ δεν έμαθαν: να κυβερνούν με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον;

Δείτε το, τώρα, από την άλλη μεριά. Πως συμπεριφέρονται οι Βενιζέλος και Κουβέλης στον Σαμαρά; Όπως, λίγο πολύ, συμπεριφέρθηκε ο Σαμαράς στον Παπαδήμο: κρατώντας αποστάσεις από την κυβέρνηση συνεργασίας. Δεν μετέχουν ούτε οι ίδιοι, ούτε κορυφαία στελέχη των κομμάτων τους στην κυβέρνηση. Αν όμως οι κυβερνητικοί εταίροι δεν ταυτίζονται με την κυβέρνησή τους, γιατί να πιστέψουμε ότι θα κάνουν τα πάντα για να σωθεί η χώρα; Αν δεν θέλουν οι ηγέτες μας να διακινδυνεύσουν κάτι πολύτιμο γι αυτούς (την εκλογική και εσωκομματική τους επιρροή) πως θα πειστούν οι πολίτες να διακινδυνεύσουν ό,τι θεωρούν κεκτημένο;

Δείτε πως ενεργοποιούνται μερικά από τα βαθιά μοτίβα του πολιτικού συστήματος, ακόμα και σε συνθήκες χρεοκοπίας. Κρίσιμα υπουργεία, όπως είναι τα υπουργεία Υγείας και Παιδείας, ανατίθενται σε ασήμαντους κομματανθρώπους, ισορροπιστές πολιτικάντηδες, ή σε φιλόδοξους θεσιθήρες με κομματικές διασυνδέσεις. Το 2009 ο Παπανδρέου ανέθεσε το υπουργείο Υγείας στην Ξενογιαννακοπούλου και διόρισε τη Γεννηματά αναπληρώτρια υπουργό Παιδείας! Σήμερα ο Σαμαράς θεώρησε ως τον πλέον κατάλληλο για το υπουργείο Υγείας τον «γαλάζιο» αντίστοιχο της Ξενογιαννακοπούλου, τον Λυκουρέντζο – έναν άνθρωπο του κομματικού σωλήνα! Την αριστεία στο υπουργείο Παιδείας θα προωθήσουν οι κκ. Αρβανιτόπουλος και Παπαθεοδώρου, χαρακτηριστικά δείγματα του τύπου «καθηγητή» που επικράτησε στα πανεπιστήμια της μεταπολίτευσης. (Ήδη άρχισαν να εργάζονται για την αναίρεση κρίσιμων διατάξεων του νόμου Διαμαντοπούλου για τα ΑΕΙ, με τον οποίο εκδιώκεται θεσμικά ο κομματισμός από τα πανεπιστημιακά όργανα διοίκησης). Οι άνθρωποι αυτοί θα κάνουν τα πάντα να σώσουν τη χώρα…

Δείγμα της αξιοπιστίας ενός πρωθυπουργού είναι οι πρωτοβουλίες που θα πάρει για τη ριζική αλλαγή της διαλυμένης κρατικής μηχανής. Ο κ. Σαμαράς ανακοίνωσε πρόσφατα την κατάργηση των ειδικών γραμματειών των υπουργείων. Πολύ σωστή απόφαση. Έχει κατά νου κάποια άλλη διοικητική δομή; Όχι. Στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης ο πρωθυπουργός δεν κυβερνά, προεδρεύει! Ο κ. Σαμαράς ζήτησε από τους υπουργούς του εισηγήσεις! Ο αυτοσχεδιασμός είναι προτιμότερος από το σχεδιασμό, όταν σε ενδιαφέρουν κυρίως οι εντυπώσεις.

Τι παρέλειψε ο πρωθυπουργός; Το βασικότερο: την αντικατάσταση όλων των γενικών γραμματέων των υπουργείων – κατά κανόνα, κομματικών εγκάθετων ή προσωπικών φίλων – με στελέχη της διοίκησης. Δεν θα κόστιζε ούτε ένα ευρώ κάτι τέτοιο. Κι όμως δεν το τολμά. Γιατί; Στοιχειώδες αγαπητοί μου: χωρίς το κομματικό κράτος οι περισσότεροι πολιτικάντηδες δεν θα είχαν λόγο ύπαρξης …

Η λεγόμενη «προγραμματική συμφωνία» των συνεργαζομένων κομμάτων είναι ένα υπόδειγμα κενολογίας – χαρακτηριστικό δείγμα του νεφελώδους, «πολιτικά ορθού» κομματικού λόγου που άνθησε στη μεταπολίτευση. Ο μεταρρυθμιστικός λόγος επισκιάζεται από μια πληθώρα ευσεβών πόθων, ανεδαφικών επιδιώξεων, και τετριμμένα γενικόλογων (ενίοτε και ταυτολογικών) διακηρύξεων. Τι σχεδιάζει η κυβέρνηση για τη γραφειοκρατία; «Συνολική στρατηγική για χτύπημα γραφειοκρατίας»! Για τη φοροδιαφυγή; «Συνολική στρατηγική για χτύπημα φοροδιαφυγής»! Για την «ανασυγκρότηση της δημόσιας διοίκησης»; «[…] Ενίσχυση της επιτελικότητας, του συντονισμού και του ελέγχου της εφαρμογής δημοσίων πολιτικών»!

Πως θα μπορούσε να σηματοδοτήσει το αυθεντικά καινούριο ένας ρηξικέλευθος πρωθυπουργός; Ιδού ένας απλός τρόπος. Πέρυσι τιμήθηκε από την Αμερικανική Εταιρία Δημόσιας Διοίκησης με το διεθνές βραβείο της ένας άξιος έλληνας δημόσιος λειτουργός, ο δρ. Π. Καρκατσούλης. Φαντάζεστε έναν πρωθυπουργό να διορίζει τον κ. Καρκατσούλη γενικό γραμματέα του υπουργικού συμβουλίου ή επικεφαλής μιας νέας, πολιτικά ανεξάρτητης, δομής της δημόσιας υπηρεσίας; Δύσκολα…

Γιατί δεν το κάνουν; Το κομματικό κράτος είναι η μήτρα των περισσότερων πολιτικών. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον διαμόρφωσαν τον πολιτικό τους χαρακτήρα. Ακόμα κι όταν αναγνωρίζουν εγκεφαλικά την ανάγκη να αλλάξει το κράτος, δεν διαθέτουν ούτε το ψυχικό σθένος ούτε την ευθυκρισία για κάτι τέτοιο. Όποιος γαλουχήθηκε στον πολιτικαντισμό, δύσκολα αποκτά τις δεξιότητες του statesman. Το δράμα της χώρας είναι ότι οι ιστορικοί εθισμοί της αποδεικνύονται ισχυρότεροι από το ένστικτο επιβίωσής της.

3 σχόλια:

paragrafos είπε...

Αγαπητέ Χαρίδημε,

Αργά ή γρήγορα το κομματικό κράτος θα σωριαστεί με πάταγο. Μόνο που όλα δείχνουν ότι θα συμπαρασύρει στην εξαθλίωση και τουλάχιστον τρία εκατομμύρια συμπολίτες μας.

Κι εδώ αρχίζει το μεγάλο ιστορικό στοίχημα: πώς θα καταστεί δυνατόν να στηθεί από την αρχή ένας ορθολογικά οργανωμένος διοικητικός μηχανισμός και την ίδια στιγμή να μην παραλύσει η κοινωνία από τη φτώχεια και την εγκληματικότητα ή από την... επιστροφή στη... δραχμή (δηλαδή στο κομματοκρατούμενο παρελθόν).

Αν υπάρχει λύση, αυτή ίσως να συγγενεύει και με την έμπρακτη και ενσυνείδητη αλληλεγγύη: τα δυο εκατομμύρια Έλληνες που μάλλον τα βγάζουν κάπως πέρα, να στηρίξουν τους υπόλοιπους, μέσω νεότευκτων θεσμών κι όχι φορομπηχτητικής πολιτικής.

Με εκτίμηση,
Κώστας

pachanga είπε...

Καλημέρα και από εμένα

Μελέτησα το βιβλίο σας "αν ο Αριστοτέλης ήταν διευθύνων σύμβουλος" και από τότε άρχισα να βρίσκω μια λεκτική διέξοδο στα συναισθήματα που μου προκαλεί η ελληνική κατάσταση.

Ξέρετε είναι σημαντικό να υπάρχει μια αφήγηση διαποτισμένη από κοινή λογική και αξίες. Προφυλάσσει την ψυχολογία μας!

Τα κείμενά σας πάντα μου αφήνουν ένα χαμόγελο ικανοποίησης.. "καλά τους τα λέει", σκέφτομαι! "Να 'ταν κι άλλοι".. Αλλά οι "άλλοι" δεν είναι με εμάς! Είναι με τους "άλλους"..

Μιλάτε για πολιτικούς, για ηγέτες και για διαχειριστές εξουσίας. Ποιοι τους "γέννησαν" αυτούς; πού, πότε, με ποια κουλτούρα, παιδεία και αγωγή; σε ποιο περιβάλλον αναπτύχθηκαν τούτοι οι οργανισμοί; Άρα πώς ευθύνονται αποκλειστικά οι ίδιοι για τα προσαπτόμενα χαρακτηριστικά τους, πράξεις τους, ιδεολογίες και στάσεις ζωής τους καθώς λειτούργησαν και ωρίμασαν υπό την επιρροή των νεοελληνικών ηθών και πρακτικών;

Μέσα από ποιο λαό ξεπήδησαν αυτοί; Και φυσικά ο λαός δεν είχε τα τωρινά χάλια όταν αυτοί αναδύθηκαν.. είναι όμως φαύλος κύκλος καθώς αυτοί εξέθρεψαν το λαό, γενιά τη γενιά και οικογένεια την οικογένεια. Μέχρι που ο λαός στις ημέρες μας έπαψε να υφίσταται..

Ο λαός πλέον είναι στην πρωταρχική του μορφή. Τον παρομοιάζω με απομονωμένα συστατικά μιας πεντανόστιμης συνταγής..κάθε συστατικό και μία κοινωνική ομάδα (διαλέξτε διαχωρισμό: σε ομάδες, σε κόμματα, σε ηλικίες, σε φύλλο, σε τάξεις, σε χρώμα, σε ομορφιά, σε αμάξι, σε σπίτι, σε γεωγραφική περιοχή, σε είδος μουσικής, σε μόδα, σε σπουδές, σε εργασία, σε δημόσιο-ιδιωτικό, σε...). Το κάθε συστατικό της συνταγής δεν έχει το νου να κατάλάβει ότι το προσεκτικό ομοιογενές μίγμα με τα υπόλοιπα θα δώσει ένα νόστιμο φαγητό, αν βέβαια είναι κατάλληλος ο μάγειρας. Αλλά έτσι τα συστατικά μένουν απομονωμένα και μονίμως σε συγκρουσιακή κατάσταση και αντιμαχία.. ποιο θα επικρατήσει στη συνταγή.. βούτηρο στο ψωμί του μάγειρα που δεν θέλει να μαγειρέψει αλλά να παραμείνει μάγειρας.

Χωρίς λαό δεν υπάρχει πατρίδα.. με τέτοια κοινωνικά συστατικά δεν υπάρχει κράτος. Οι νεοέλληνες είναι άξιοι της μοίρας τους όσο το 80% αυτών ζουν πλανεμένοι και ψυχασθενικά απομακρυσμένοι από την πραγματική εικόνα του εαυτού τους.. το 1ο πράγμα που θα έπρεπε να αλλάξει ο καθένας. Και όπως σωστά λέτε, τα παραδείγματα των πολιτικών θα βοηθούσαν, αλλά τελικά η μοίρα της Ελλάδος είναι προκαθορισμένη όσο "οι ιστορικοί εθισμοί της αποδεικνύονται ισχυρότεροι από το ένστικτο επιβίωσής της".

pachanga είπε...

Καλημέρα και από εμένα

Μελέτησα το βιβλίο σας "αν ο Αριστοτέλης ήταν διευθύνων σύμβουλος" και από τότε άρχισα να βρίσκω μια λεκτική διέξοδο στα συναισθήματα που μου προκαλεί η ελληνική κατάσταση.

Ξέρετε είναι σημαντικό να υπάρχει μια αφήγηση διαποτισμένη από κοινή λογική και αξίες. Προφυλάσσει την ψυχολογία μας!

Τα κείμενά σας πάντα μου αφήνουν ένα χαμόγελο ικανοποίησης.. "καλά τους τα λέει", σκέφτομαι! "Να 'ταν κι άλλοι".. Αλλά οι "άλλοι" δεν είναι με εμάς! Είναι με τους "άλλους"..

Μιλάτε για πολιτικούς, για ηγέτες και για διαχειριστές εξουσίας. Ποιοι τους "γέννησαν" αυτούς; πού, πότε, με ποια κουλτούρα, παιδεία και αγωγή; σε ποιο περιβάλλον αναπτύχθηκαν τούτοι οι οργανισμοί; Άρα πώς ευθύνονται αποκλειστικά οι ίδιοι για τα προσαπτόμενα χαρακτηριστικά τους, πράξεις τους, ιδεολογίες και στάσεις ζωής τους καθώς λειτούργησαν και ωρίμασαν υπό την επιρροή των νεοελληνικών ηθών και πρακτικών;

Μέσα από ποιο λαό ξεπήδησαν αυτοί; Και φυσικά ο λαός δεν είχε τα τωρινά χάλια όταν αυτοί αναδύθηκαν.. είναι όμως φαύλος κύκλος καθώς αυτοί εξέθρεψαν το λαό, γενιά τη γενιά και οικογένεια την οικογένεια. Μέχρι που ο λαός στις ημέρες μας έπαψε να υφίσταται..

Ο λαός πλέον είναι στην πρωταρχική του μορφή. Τον παρομοιάζω με απομονωμένα συστατικά μιας πεντανόστιμης συνταγής..κάθε συστατικό και μία κοινωνική ομάδα (διαλέξτε διαχωρισμό: σε ομάδες, σε κόμματα, σε ηλικίες, σε φύλλο, σε τάξεις, σε χρώμα, σε ομορφιά, σε αμάξι, σε σπίτι, σε γεωγραφική περιοχή, σε είδος μουσικής, σε μόδα, σε σπουδές, σε εργασία, σε δημόσιο-ιδιωτικό, σε...). Το κάθε συστατικό της συνταγής δεν έχει το νου να κατάλάβει ότι το προσεκτικό ομοιογενές μίγμα με τα υπόλοιπα θα δώσει ένα νόστιμο φαγητό, αν βέβαια είναι κατάλληλος ο μάγειρας. Αλλά έτσι τα συστατικά μένουν απομονωμένα και μονίμως σε συγκρουσιακή κατάσταση και αντιμαχία.. ποιο θα επικρατήσει στη συνταγή.. βούτηρο στο ψωμί του μάγειρα που δεν θέλει να μαγειρέψει αλλά να παραμείνει μάγειρας.

Χωρίς λαό δεν υπάρχει πατρίδα.. με τέτοια κοινωνικά συστατικά δεν υπάρχει κράτος. Οι νεοέλληνες είναι άξιοι της μοίρας τους όσο το 80% αυτών ζουν πλανεμένοι και ψυχασθενικά απομακρυσμένοι από την πραγματική εικόνα του εαυτού τους.. το 1ο πράγμα που θα έπρεπε να αλλάξει ο καθένας. Και όπως σωστά λέτε, τα παραδείγματα των πολιτικών θα βοηθούσαν, αλλά τελικά η μοίρα της Ελλάδος είναι προκαθορισμένη όσο "οι ιστορικοί εθισμοί της αποδεικνύονται ισχυρότεροι από το ένστικτο επιβίωσής της".